Hum - Najmniejsze miasto na świecie

Hum, najmniejsze miasto na świecie według Księgi Rekordów Guinnessa, ma 17 mieszkańców. Znajduje się w sercu Istrii, w gminie Buzet, a od Buzetu oddalony jest 14 kilometrów. Do Humu można dojechać samochodem, autokarem wycieczkowym, a wiele osób przychodzi tu na piechotę, żeby lepiej zobaczyć atrakcje i podziwiać krajobraz. Najciekawsza droga do Humu to tzw. Aleja Głagoljaszy, droga między Humem i Ročem, przy której na polach znajdują się duże kamienne rzeźby, a każda z nich to jedna litera alfabetu głagolickiego. Zaczyna się od Kolumny Saboru Čakavskiego zbudowanej w 1977 roku, a kończy przy bramie miejskiej w Humie. Hum był jednym z najbardziej znanych ośrodków pisma głagolickiego od XI wieku. Głagolicy używano tu również na początku XX wieku, w dzisiejszych czasach jest ona widoczna w Humie i okolicach na zabytkach i współczesnych tablicach pamiątkowych.

Obecny wygląd Hum otrzymał już w XI wieku. W tym czasie na pozostałościach dawnej twierdzy zbudowany został kasztel, a obok niego pierwsze domy przyszłego miasteczka. W tamtych czasach Istria była częścią wielkiego państwa Franków. Margraf Ulrich I na granicach swojego państwa odnowił i zbudował szereg kaszteli, wśród których był również ten w Humie. W 1102 roku Ulrich II oddał Hum i kilka innych kaszteli w posiadanie patriarchatowi z Akwilei. W dokumencie o darowiźnie napisane jest "castrum Cholm". Jest to pierwsza pisana wzmianka o Humie i jego długiej historii. Do XVII wieku Hum wspominany jest jako "castrum", czyli twierdza, a dziś jest miastem - zabytkiem i jednym z rzadkich zachowanych przykładów rozwoju miasta wyłącznie wewnątrz średniowiecznych murów miejskich. Od powstania miasta do dziś w Humie nie zbudowano prawie nic poza murami miejskimi, osada pozostała w granicach wyznaczonych we wczesnym średniowieczu. W Humie zachowane są freski z drugiej połowy XII wieku, kiedy miasto należało do Patriarchatu z Akwilei, który zapewne zamówił ich wykonanie. Autor ich jest nieznany, ale jego dzieło świadczy o tym, że był to świetny znawca malarstwa fresków i bardzo utalentowany artysta. Freski z Humu są wyjątkowym dziełem artystycznym, którego nie można porównać z niczym podobnym na Istrii. Namalowane zostały w duchu romańskiego zachodu i pod wpływem malarstwa bizantyjskiego. W romańskiej kaplicy św. Hieronima na cmentarzu zostały po części zachowane dawne malowidła ścienne.


Źródło: CNTB